Erfgoed dat

nooit stilstaat

De Molenbrigade brengt het West-Vlaamse windmolenerfgoed en het windmolenambacht tot bij de leerlingen.

Terug in de tijd
Laat je niets wijsmaken: niet Nederland maar West- en Oost-Vlaanderen is het molenland! Want: windmolens zijn hier bij ons ontstaan in het oude graafschap Vlaanderen. De oudste vermeldingen dateren al van de tweede helft van de 12de eeuw in onze regio, waartoe toen ook nog Noord-Frankrijk en Zeeuws-Vlaanderen behoorde. Vlaanderen was één der dichtst bevolkte regio’s van Europa en stond aan de spits van de landbouw en techniek. Van hieruit is de molentechnologie verder verspreid over Europa in de loop van de late middeleeuwen.

Eeuwenlang hebben molens allerlei grondstoffen geproduceerd en waren ze de belangrijkste staaltjes van techniek in onze streken tot aan de industriële revolutie. Overal in elk dorp waren er molens te vinden en in de steden stonden er hele rijen molens op de wallen te draaien. Molens waren onmisbaar voor de graan- en olieproductie en vele andere toepassingen. Tot in het begin van de 20ste eeuw heel wat ambachtelijke windmolens verdwenen, ofwel werden vernield door oorlogsgeweld (een molen was een ideaal doel van ver zichtbaar) of vervangen door mechanische maalderijen.

Gelukkig zijn er nog heel wat ambachtelijke molens bewaard gebleven, in West-Vlaanderen zo’n 75-tal waarvan de meeste zelfs nog maalvaardig zijn en beschermd als monument wat hun erfgoedwaarde duidelijk aantoont. Het zijn unieke stemmen uit ons verleden die ons boeiende historische, technologische en sociaal-maatschappelijke verhalen vertellen. Aan jou om ze te ontdekken!

ontdek molens

Molenaarsambacht
In 2020 is het Vlaamse molenaarsambacht toegevoegd aan de Inventaris van het Immaterieel Cultureel Erfgoed in Vlaanderen. De ambachtelijke en technische kennis van de molenaar om een molen in werking te houden is zeer breed en leeft dankzij de honderden vrijwilligers die de molen draaiende houden: zonder molen geen molenaar, maar zonder molenaar zeker geen molen!

‘In je wiek geschoten’, ‘Een slag van de molen hebben’: het zijn slechts enkele voorbeelden van vaktermen en spreekwoorden verbonden aan het molenaarsambacht, wat de rijkdom van dit erfgoed nog groter maakt.

Ontdek dit alles in het educatief aanbod en misschien wil een leerling van jou later ook wel een molenaar worden.

aanbod molenbrigade